Hipoterapia

Jeździsz na nich, podziwiasz je , kochasz, dbasz o nie, ale czy pomyślałbyś, że konie mogą być wykorzystywane w rehabilitacji osób niepełnosprawnych? Jeśli do tej pory uważałeś te zwierzęta za mało przydatne czy zupełnie niepotrzebne po przeczytaniu poniższego tekstu z pewnością zmienisz o nich zdanie. Wystarczy, że poznasz czym jest hipoterapia.

Hipoterapia, jak zostało wcześniej wspomniane, jest metodą rehabilitacji osób niepełnosprawnych przy użyciu koni (jest też odmiana gdzie korzysta się z osłów i wtedy nazywa się to onoterapią). To właśnie dzięki obecności zwierząt metoda ta nabiera niezwykłego charakteru i daje nowe, niespotykane w innych terapiach możliwości. Niezwykłość tej metody polega na tym, że oddziałuje ona jednocześnie na kilka sfer człowieka, m.in. na sferę ruchową, intelektualną i emocjonalną. Związana jest ściśle z innymi sposobami rehabilitacji i terapii i w wielu aspektach korzysta z ich dorobku. Hipoterapia przeznaczona jest dla osób, które przebyły choroby powodujące zaburzenie sprawności ruchowej i psychiki, a także dla ludzi upośledzonych umysłowo, z ubytkami rozwojowymi, uszkodzeniami wzroku i słuchu, a także pomaga osobom niedostosowanym społecznie. Szczególne znaczenie ma ona w przypadkach, gdzie inne metody nie przyniosły oczekiwanego rezultatu, np. w dysfunkcji chodu, z asymetrycznym naprężeniem tułowia i kręgosłupa. Dodatkowo hipoterapia jest odpowiednia dla ludzi cierpiących na stwardnienie rozsiane, różne uzależnienia czy stany poudarowe. Pomocna jest również w leczeniu ADHD i wad postawy.

Hipoterapii nie zaleca się  natomiast w przypadkach alergii na sierść, zapach czy pot konia, poza tym nie powinno poddawać się hipoterapii kiedy ma się  niezagojone rany, schorzenia okulistyczne, gorączkę.

Celem hipoterapii jest przywrócenie powyższym osobom sprawności w zakresie fizycznym i psychicznym. Oczywiście często bywa tak, że do pełnej sprawności nie ma możliwości powrotu, jednakże dzięki hipoterapii można w pewnym stopniu zmniejszyć określoną niepełnosprawność.

Leczenie końmi powoduje na przykład poznanie właściwego wzorca ruchu miednicy podczas chodu, czyli ściślej mówiąc, osoba chora może odkryć, poprzez ruchy konia przypominające ludzki chód, jak należy się prawidłowo poruszać. Wyćwiczyć można w ten sposób równowagę i koncentrację. Dzięki rytmice chodu końskiego niepełnosprawny jest w stanie rozluźnić swoje mięśnie, co umożliwia mu łatwiejsze poruszanie się i wykonanie ćwiczeń, które wcześniej były niewykonalne. Inną zaletą hipoterapii jest ulepszanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, poprawa komunikacji z otoczeniem, przyczynienie się do większej samodzielności osób chorych.

Hipoterapia wpływa więc nie tylko na poprawę fizycznych dolegliwości, ale też powoduje, że osoba niepełnosprawna ma wyższe poczucie własnej wartości, łatwiej dogaduje się z innymi, więcej potrafi zrobić sama.

Poza samą jazdą  konną, hipoterapia to też samo obcowanie z koniem poprzez karmienie go, czyszczenie, siodłanie itp. i w ten sposób uczyć się  odpowiedzialności. Oprócz tego hipoterapia składa się również z fizjoterapii na koniu lub woltyżerki.

Koń do hipoterapii powinien posiadać łagodny, spokojny charakter, być ułożony i pracowity. Do jego cech charakterystycznych należeć też musi tolerancja na wszelkie niespodziewane odruchy ze strony pacjenta, powinien być przygotowany na wszelkie gwałtowniejsze ruchy, głośniejsze dźwięki. Idealnym rozwiązaniem jest indywidualne dopasowywanie konia do określonego pacjenta.

Hipoterapia winna trwać  około pół godziny. Jeden hipoterapeuta powinien zajmować się tylko jednym pacjentem, nie zakłócać swojej uwagi innymi chorymi. Niezbędną umiejętnością osoby prowadzącej terapię przy użyciu koni powinno być odpowiednie podejście do konia i wiedza na temat zachowań tego zwierzęcia, a także doświadczenie w jeździe konnej.

Skierowanie na hipoterapię  wydaje lekarz, który uwzględniając wskazania i przeciwwskazania, dobiera tę metodę i określa konkretne kierunki oddziaływań. Aby hipoterapia przyniosła pożądane rezultaty musi być w nią  zaangażowany zarówno hipoterapeuta, jak i lekarz, ale poza tym też pedagog specjalny, psycholog, rehabilitant ruchowy, logopeda oraz rodzice bądź opiekunowie.  Ważne jest, by wszystkie te osoby miały sprecyzowany cel terapeutyczny dotyczący chorej osoby. Ta grupa osób powinna ułożyć specjalny plan pracy terapeutycznej celem uzyskania jak najlepszych efektów kuracji.