chlodnik litewsi

 

Jedną z najpopularniejszych zup na stołach polskich i litewskich za czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów był chłodnik litewski, zwany także chołodźcem. Jego naj­prostszą odmianą było zsiadłe mleko wyjmowane w upalny dzień z chłodnej piwnicy i podawane jako pierwsze danie obiadowe z kaszą gryczaną lub kartoflami suto okraszony­mi skwarkami i posypanymi koperkiem. Na zimno poda­wano również barszcze i rosoły. Dodatkiem do nich mogły być kruche paluszki, paszteciki lub jajka na twardo pokro­jone na ćwiartki. Jest bardzo wiele odmian chłodników różniących się dodatkami. Najbardziej znany sposób przyrządzania chłodnika polega na ugotowaniu botwiny i połączeniu jej z kwasem burakowym, szczawiowym lub kwasem z kiszonych ogórków. Tak przygotowany chłodnik należy odpowiednio doprawić, a przed podaniem mocno ochłodzić.

Do chłodników można dodać jajka na twardo pokrojone na połówki, ćwiartki lub posiekane żółtka, pokrojony koperek, posiekane liście szczawiu, pokrojoną botwinkę, pokrojony szczypiorek, rzodkiewkę pokrojoną na plasterki, zieloną sałatę pokrojoną na paski, ogórek surowy pokrojony na plasterki, ogórek kiszony pokrojony w kostkę, roztarty ząbek czosnku, ugotowane szparagi pokrojone na kawałki, ugotowane różyczki kalafiora, ugotowane szyjki i szczypce raków, ugotowaną rybę pokrojoną na paski, ugotowaną cielęcinę pokrojoną na paski, upieczony drób pokrojony 3 na małe kawałki, szynkę pokrojoną w kostkę, galaretkę z żelatyny pokrojona w kostkę.

Za pewne każdy, kto choć raz spróbował dobrze przyrządzonego chłodnika zakochał się w tym smaku. Podane niżej przepisy są łatwe do przyrządzenia z za razem są bardzo smaczne. Polecamy je każdemu, kto polubił chłodniki. Zamieszczone niżej przepisy są zarówno przyrządzane na słodko jak i na słono i pikantnie.