Objawy

Rozpoznanie choroby następuje najczęściej przypadkiem – przy okazji wizyty kontrolnej
i badania rentgenowskiego lub gdy pacjentowi pogarsza się samopoczucie, niekiedy jednak choroba przebiega w postaci utajonej – bezobjawowo, lecz są to sporadyczne przypadki. Często chorzy zgłaszają się do lekarza z objawami charakterystycznymi dla grypy: podwyższoną temperaturą, kaszlem, dusznością, uczuciem zmęczenia, wyczerpania, co
w niewielkim stopniu, ale może sugerować sarkoidozę. Inne objawy typowe dla tego schorzenia to: problemy ze wzrokiem (zaburzenia widzenia), zaburzenia rytmu serca, powiększone węzły chłonne, bóle stawów i mięsni, spadek wagi ciała. Sarkoidozę można łatwo pomylić z innymi chorobami, z racji podobnych symptomów, np. z grypą, zapaleniem stawów, chłoniakiem, alergią, zapaleniem naczyń chłonnych. Odpowiednie badania powinny rozwiać wątpliwości i ułatwić postawienie diagnozy. W tym celu wykonuje się: badanie rentgenowskie klatki piersiowej, badania laboratoryjne, endoskopię – pobranie tkanki z płuc, biopsję węzłów chłonnych, bronchoskopię (płukanie oskrzeli).

Sarkoidoza może mieć formę łagodną, ostrą lub przewlekłą, jej pierwszym symptomem jest zwykle powiększenie węzłów chłonnych i podwyższona temperatura, u niektórych pacjentów występują dolegliwości żołądkowe i wymioty. Ta forma jest jeszcze formą łagodną i może nie wymagać radykalnego leczenia, ale na pewno stałej kontroli lekarskiej, objawy mogą nagle ustąpić. W stadium ostrym pojawiają się bóle stawów i opuchlizna w ich obrębie, niekiedy towarzyszy temu wysoka gorączka, duszności i kaszel, występują guzkowate zaczerwienienia w okolicach podudzi – rumień guzowaty. Jeżeli choroba ewoluuje, poraża inne narządy lub układy (serce, nerki, wzrok, układ nerwowy itp.), ale nie zawsze – niekiedy ulega remisji
i symptomy są niezauważalne, czasem też znienacka ustępuje. W przewlekłej formie wydaje się być groźniejsza i bardziej podstępna, ponieważ przez długi czas będzie utajona, dopiero później przypomni o swoim istnieniu atakami duszności, kaszlem, wyczerpaniem, i tym samym zmusi chorego do wizyty lekarskiej. 

Sarkoidoza najczęściej pojawia się w obrębie płuc: w I fazie jest nader dyskretna, zaznaczona powiększonym węzłami chłonnymi, bez zmian w płucach; w fazie II węzły chłonne także są powiększone i widać już pierwsze ogniska zapalne, na III etapie ustępuje powiększenie węzłów, ale zmiany są nader wyraźne – rozsiew ziarniniaków, IV faza to włóknienie płuc. Zdarza się, że mimo takiego postępu choroby, potencjalny pacjent wciąż nie ma objawów, dopiero badanie radiologiczne ujawnia obecność „intruza”.

Zmiany sarkoidalne mogą występować w obrębie:

 – skóry – nacieki skórne o sinoczerwonym zabarwieniu na twarzy, rękach; wypadanie włosów;

– oka – zmiany w tęczówce i wewnątrz powieki, uszkodzenia oka, konieczność leczenia;

– wątroby – narząd staje się znacznie powiększony;

– serce – ziarniniaki w sercu powodują zaburzenia jego rytmu, mogą prowadzić do zatrzymania akcji serca i spowodować nagły zgon, ta odmiana choroby jest szczególnie niebezpieczna;

– mózgu – choroba atakuje układ nerwowy: paraliż nerwów twarzowych i słuchowych, wzrost ciśnienia, ataki padaczkowe;