Niedokrwistość

Co można przeczytać w Internecie o niedokrwistości?

 

 

Na forach internetowych można spotkać wiele osób rozmawiających na temat niedokrwistości. Dzięki wiedzy forumowiczów, dowiadujemy się, że niedokrwistością, czyli anemią nazywamy zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytu lub liczby erytrocytów poniżej wartości prawidłowych, czyli poniżej ustalonego poziomu normy. Biorąc pod uwagę najczęściej używany parametr, czyli stężenie hemoglobiny, niedokrwistość (anemię) rozpoznaje się przy wartości tego stężenia poniżej 13,5 g/dl (gram na decylitr) u mężczyzn i poniżej 12,0 g/dl u kobiet.

 

• Erytrocyt, czyli krwinka czerwona: głównym zadaniem erytrocytów jest przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla, co jest możliwe dzięki obecności w nim czerwonego barwnika hemoglobiny. Zdrowy młody mężczyzna ma około 5,4 mln/mm3 erytrocytów w krwi obwodowej, kobieta około 4,5 mln/mm3. O niedokrwistości mówi się przy liczbie mniejszej niż 4,3 mln/mm3 dla mężczyzn i 3,9 mln/mm3 dla kobiet.

• Hemoglobina: czerwony barwnik krwi zawarty w erytrocytach; dzięki atomom żelaza zawartym w hemoglobinie ma ona zdolność do nietrwałego wiązania tlenu. Do budowy hemoglobiny niezbędne jest żelazo.

• Hematokryt: stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwi. Krew oprócz erytrocytów zawiera też inne komórki (płytki krwi – odpowiedzialne za krzepniecie; krwinki białe – odpowiedzialne za odporność) oraz osocze. Osocze składa się przede wszystkim z wody, transportuje elektrolity, białka, składniki odżywcze, produkty przemiany materii, ma zdolność krzepnięcia. Prawidłowy hematokryt wynosi dla kobiet 37 – 47% a dla mężczyzn 42 – 52%.

U dzieci obowiązują inne normy, zależne od wieku dziecka.

 

Jak napisał forumowicz o nicku „Pałka zapałaka”, występują różne rodzaje niedokrwistości. A podział niedokrwistości jest dosyć złożony. Podział może uwzględniać wielkość erytrocytu. Wyróżnia się więc niedokrwistości normoblastyczne (krwinki prawidłowe), megaloblastyczne (zbyt duże) i mikrocytarne (krwinki małe). W podziale tym wykorzystuje się parametr MCV, czyli średnią objętość krwinki.

 

Kolejny podział uwzględnia średnią zawartość hemoglobiny w krwince (MCH). Wyróżnia się niedokrwistości niedobarwliwe hipochromiczne (niskie MCH, np. niedokrwistości z niedoboru żelaza), niedokrwistości normochromiczne (prawidłowe MCH, np. niedokrwistości hemolityczne) i niedokrwistości nadbarwliwe hiperchromiczne (wysokie MCH, np. niedokrwistości z niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego).

 

Forumowicze skupili się na najczęściej występującej niedokrwistości, czyli niedokrwistości z niedoboru żelaza. Jak napisała „Zośka” objawami niedokrwistości z niedoboru żelaza są:

• Bladość skóry i błon śluzowych, uczucie osłabienia, duszność po wysiłku, bóle głowy, szmer skurczowy nad sercem.

• Objawy typowe dla anemii z niedoboru żelaza: łamliwość włosów i paznokci, zmiany na błonie śluzowej języka, gardła, zajady w kącikach ust, wysuszenie skóry.

 

Zaś jak pisze „Zośka”, przyczyną anemii z niedoboru żelaza jest niedostateczne dostarczanie organizmowi żelaza, wzrost zapotrzebowania na ten pierwiastek (ciąża, okres karmienia piersią, wzrost i rozwój organizmu), jego niewłaściwe wchłanianie w przewodzie pokarmowym lub nadmierna utrata (krwawienia).

 

Niedostarczanie żelaza ustrojowi związane może być z niewłaściwa dietą. W chorobach przewodu pokarmowego ustrój może wchłaniać zbyt mało żelaza mimo zapewnionej odpowiedniej ilości żelaza w pożywieniu. Dla wykazania upośledzonego wchłaniania lekarz może przeprowadzić test wchłaniania żelaza (określenie stężenia żelaza w surowicy przed i dwie godziny po doustnym podaniu 100 mg dwuwartościowego żelaza – poziom powinien wzrosnąć dwukrotnie).

 

Przewlekłe krwawienia doprowadzać mogą do wyczerpania ustrojowych zapasów żelaza. U kobiet jedną z najczęstszych przyczyn są obfite krwawienia miesiączkowe. U kobiet po menopauzie i u mężczyzn po 50 roku życia częstą przyczyną przewlekłego krwawienia mogą być zmiany w obrębie układu pokarmowego (polipy jelita grubego, stany zapalne, nowotwór jelita grubego). Częstym miejscem krwawienia są owrzodzenia żołądka i dwunastnicy. Przewlekłe krwawienie do przewodu pokarmowego potwierdzić można przeprowadzając badanie na krew utajoną w kale.

 

Forumowicz o nicku „doktor zło” pisze, że w walce z niedokrwistością liczy się dieta. Żelazo z produktów pochodzenia roślinnego wchłania się dużo gorzej niż z produktów pochodzenia zwierzęcego, stąd ściśle wegetariańska dieta sprzyja niedoborowi żelaza.

 

Jak napisał forumowicz, kryjący się pod nickiem „dietetyk”, ze względu na zawartość żelaza artykuły spożywcze można ogólnie podzielić na:

• produkty o niskiej zawartości żelaza np. mleko, ziemniaki, owoce,

• produkty o średniej zawartości żelaza np. drób, mięso, kasze, warzywa,

• produkty o wysokiej zawartości żelaza np. podroby, warzywa strączkowe.

 

Należy jeść więcej chudego mięsa, wątroby, chudych gatunków wędlin. Jest to źródło żelaza dobrze przyswajanego przez organizm. W każdym posiłku należy uwzględnić warzywa i owoce o dużej zawartości witaminy C. Zwiększa ona znacznie wchłanianie żelaza (nawet 2 – 3-krotnie). Bogate w witaminę C są papryka czerwona, natka pietruszki, brokuły, pomidory, truskawki, czarne porzeczki i cytrusy.

 

Należy ograniczyć picie kawy i herbaty w czasie posiłków. Zawierają one związki hamujące wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Można je pić w czasie między posiłkami.

 

Jak napisał internauta o nicku „doktorek”, ważne w walce z niedokrwistością jest leczenie przyczynowe, czyli np. leczenie źródła krwawienia (usunięcie polipa jelita grubego, leczenie choroby wrzodowej). Ważna jest modyfikacja diety, czyli tak zwane „zdrowe odżywianie się”.

 

W leczeniu farmakologicznym stosuje się doustne preparaty (tabletki) dwuwartościowego żelaza. Leczenie z podawaniem żelaza trójwartościowego dożylnie przeprowadzane jest tylko w warunkach szpitalnych (wymaga stałej kontroli lekarskiej). Domięśniowo żelazo podaje się w wyjątkowych sytuacjach, rzadko.

 

Jak zaznacza forumowiczka o nicku „mamuśka”, do preparatów żelaza nie mogą mieć dostępu dzieci, przypadkowe połkniecie kilku tabletek stanowi duże zagrożenie.